و نيز می‏گويند : پيغمبر اكرم دستور داد كه شب هنگام كه نماز تمام‏
می‏شود ، اول زنها بيرون بروند ، بعد مردها ، رسول خدا خوش نمی‏داشت كه‏
زن و مرد در حال اختلاط از مسجد بيرون روند . زيرا فتنه‏ها از همين اختلاطها
بر می‏خيزد .
رسول خدا برای اينكه برخورد و اصطكاكی رخ ندهد دستور می‏داد مردان از
وسط ، و زنان از كنار كوچه يا خيابان بروند ( 1 ) .
يك روز رسول خدا در بيرون مسجد بود . ديد مردان و زنان باهم از مسجد
بيرون آمدند . به زنها خطاب كرد و فرمود بهتر اينست شما صبر كنيد آنها
بروند . شما از كنار برويد و آنها از وسط ( 2 ) .
فقهاء به همين مناسبت فتوا می‏دهند كه اختلاط مردان و زنان مكروه است .
مرحوم آية الله سيد محمد كاظم طباطبائی يزدی ( قدس سره ) در عروه الوثقی‏
فصل اول مسأله 49 می‏گويد :
" يكره اختلاط الرجال بالنساء الا للعجائز يعنی مختلط شدن مردان و زنان‏
مكروه است مگر در مورد پير زنان " .
راستی اگر كسی بيماردل نباشد تصديق می‏كند كه راه اسلام راه معتدل و
متعادلی است . اسلام در عين اينكه نهايت مراقبت را برای پاكی روابط
جنسی به عمل آورده است ، هيچگونه مانعی برای بروز استعدادهای انسانی زن‏
به وجود نياورده است بلكه كاری كرده است كه اگر اين برنامه دور از هر
افراط و تفريطی اجرا شود ، هم روحيه‏ها سالم می‏ماند ، و هم روابط

پاورقی :
1 - كافی جلد 5 صفحه . 518
2 - سنن ابوداود جلد 2 صفحه . 658

234