ديده می‏شد ، و دامن روسريها را معمولا از پشت سر بر می‏گرداندند و قهرا
قسمتهای گردن و بناگوش و سينه ديده می‏شد .
فخر رازی در تفسير كبير پس از اينكه بحثی می‏كند درباره اينكه آيا لغت‏
زينت تنها به زيبائيهای مصنوعی گفته می‏شود و يا زيبائيهای طبيعی را هم‏
شامل است و خود رأی دوم را انتخاب می‏كند ، می‏گويد :
" به عقيده كسانی مانند قفال كه می‏گويند مراد زيبائيهای طبيعی است ،
مقصود از زينت آشكار ، چهره و دو دست تا مچ است در زنها ، و چهره و دو
دست و دو پا است در مردها . به عقيده قفال چون ضرورت معاشرت ايجاب‏
می‏كرده كه چهره و دو دست تا مچ باز باشد و شريعت اسلام شريعت سهل و
آسان است پوشانيدن چهره و دو دست تا مچ واجب نشده است . . . و اما
كسانی كه زينت را به امور مصنوعی حمل كرده‏اند گفته‏اند مقصود از زينت‏
ظاهره زينت چهره و دستها است از قبيل وسمه و گلگونه و خضاب و انگشتر .
و علت اين استثناء اين است كه پوشانيدن اينها برای زن دشوار است . زن‏
ناچار است كه با دستهای خود اشياء را بردارد و در مقام شهادت و محاكمه‏
و ازدواج ناچار است چهره خويش بگشايد " .
درباره اين استثناء از ائمه اطهار عليه السلام زياد پرسش شده است و
آنها جواب داده‏اند . ما چند روايت از كتب حديث نقل می‏كنيم . در تفسير
صافی نيز همين روايتها غالبا نقل شده است . ظاهرا در روايات شيعه در
اين جهت اختلافی نيست . اينك روايتها :
1 - « عن زراره عن ابی عبدالله عليه السلام فی قوله »

148