با مقياسی كه قبلا در دست داديم تعيين اينكه كداميك از دو فرض بالاصحيح است كار چندان دشواری نيست . به استعدادها و احتياجهای طبيعی زن ومرد ، بعبارت ديگر به سندهای طبيعی كه قانون خلقت بدست هر يك از زن ومرد داده است مراجعه میكنيم تكليف روشن میشود . آيا زندگی خانوادگی طبيعی است يا قراردادی ؟ در مقاله پيش گفتيم كه درباره " زندگی اجتماعی انسان " دو نظر است. بعضی زندگی اجتماعی انسان را طبيعی میدانند ، به اصطلاح انسان را "مدنی بالطبع " میدانند . بعضی ديگر برعكس ، زندگی اجتماعی را يك امر قراردادی میدانند كهانسان به اختيار خود و تحت تأثير عوامل اجبار كننده خارجی ( نه عواملدرونی ) آنرا انتخاب كرده است . در باب زندگی خانوادگی چطور ؟ آيا در اينجا هم دو نظر است ؟ خير . دراينجا يك نظر بيشتر وجود ندارد . زندگی خانوادگی بشر صددرصد طبيعی است، يعنی انسان طبيعتا " منزلی " آفريده شده است . فرضا در طبيعی بودنزندگی " مدنی " انسان ترديد كنيم ، در طبيعی بودن زندگی " منزلی "يعنی زندگی خانوادگی او نمیتوانيم ترديد كنيم . همچنانكه بسياری ازحيوانات با آنكه زندگی اجتماعی طبيعی ندارند بلكه بكلی از زندگی اجتماعیبی بهرهاند . دارای نوعی زندگانی زناشوئی طبيعی ميباشند ، مانند كبوترانو بعضی حشرات كه بطور " جفت " زندگی میكنند . حساب زندگی خانوادگی از زندگی اجتماعی جداست . در |