آثار اخلاقی تبعيضها اين در افراد استثنايی است ، اما ساير افراد مردم حالت همان فرزندانخانواده را دارند . تبعيضها ، تفاوت گذاشتنها روح يك عده را كه محرومشدهاند فشرده و آزرده و كينه جو و انتقام كش میكند و روح يك عده ديگررا كه به صورت عزيز بلاجهت در آمدهاند لوس و ننر و كم حوصله و زود رنجو بيكاره و اسراف كن و تبذير كن میكند . در ميان يك طبقه حسد و كينه وانتقام و نفرت و دشمنی ، و در طبقه ديگر كم حوصلگی نسبت به كار ،استقامت نداشتن ، اسراف و تبذير پيدا میشود . فكر كنيد مجموعا چه اوضاعو احوالی در اثر بی عدالتی در ميان مردم پيدا میشود . دعای معروفی هست از رسول اكرم كه با اين جمله شروع میشود : " « اللهماقسم لنا من خشيتك ما يحول بيننا و بين معصيتك » " ( 1 ) دعاهای اسلامی يكی از بهترين و آموزندهترين تعليمات اخلاقی و معنوی است. چه نكتهها و لطايف روحی و اجتماعی بزرگ كه با زبان دعا گفته میشود .جملهای در همين دعا هست كه " « و اجعل ثارنا علی من ظلمنا » " يعنیخدايا ! انتقام ما را نسبت به آن كسان قرار بده كه به ما ظلم كردند .اين جمله نكته لطيفی دارد . رسول اكرم نفرمود : خدايا ! از ستمگران ماانتقام بكش ، فرمود : خدايا ! انتقامجويی ما را نسبت به آن كسان قراربده كه بر ما ظلم كردند .پاورقی : . 1 پروردگارا ! از خوف و خشيتت اين اندازه به ما نصيب ده كه ميانما و نافرمانیات حائل گردد . ( غوالی اللئالی ، ج 1 ، ص 159 ، و در آنمعاصيك آمده است ) . |