پرسش و پاسخ

سؤال : وقتی معاويه ، يزيد را به ولايتعهدی انتخاب كرد همه مخالف‏
بودند ، نه به خاطر اينكه يزيد يك شخصيت فاسدی بود ، بلكه اساسا با اصل‏
ولايتعهدی مخالفت می‏شد . آنوقت چطور شد كه ولايتعهدی در زمان مأمون اين‏
ايراد را نداشت ؟
جواب : اولا اين كه می‏گويند مخالفت می‏شد ، آنچنان هم مخالفت نمی‏شد ،
يعنی آن وقت هنوز ديگران به خطرات اين مطلب توجه نكرده بودند ، فقط
عده كمی توجه داشتند ، و اين بدعتی بود كه برای اولين بار در دنيای اسلام‏
به وجود آمد ، و علت آن عكس العمل بسيار شديد امام حسين نيز همين بود
كه بی اعتباری و بدعت بودن و حرام بودن اين كار را مشخص كند كه كرد .
در دوره‏های بعد اين امر ديگر جنبه مذهبی خودش را از دست داده بود ،
همان شكل ولايتعهدهای دوران قبل از اسلام را به خود گرفته بود كه
پشتوانه‏اش فقط زور بود و ديگر جنبه به اصطلاح اسلامی نداشت ، و علت‏
مخالفت حضرت رضا با قبول ولايتعهدی نيز يكی همين بود - و در

238