ديگری . همچنين است در باب صلح : « و ان جنحوا للسلم فاجنح لها »( 1 ). اگر تمايل به سلم و صلح نشان دادند ، تو هم تمايل نشان بده . يك جامیفرمايد : « و الصلح خير »( 2 ) . و صلح بهتر است . پس اسلام دينكداميك است ؟ اسلام نه صلح را به معنی يك اصل ثابت میپذيرد كه در همهشرايط [ بايد ] صلح و ترك مخاصمه [ حاكم باشد ] و نه در همه شرايط جنگرا میپذيرد و میگويد همه جا جنگ . صلح و جنگ در همه جا تابع شرايط است، يعنی تابع آن اثری است كه از آن گرفته میشود . مسلمين چه در زمانپيغمبر ، چه در زمان حضرت امير ، چه در زمان امام حسن و امام حسين ، چهدر زمان ائمه ديگر ، و چه در زمان ما ، در همه جا بايد دنبال هدف خودشانباشند ، هدفشان اسلام و حقوق مسلمين است ، بايد ببينند كه در مجموع شرائطو اوضاع حاضر ، اگر با مبارزه و مقاتله بهتر به هدفشان میرسند ، آن راهرا پيش بگيرند ، و اگر احيانا تشخيص میدهند كه با ترك مخاصمه بهتر بههدفشان میرسند ، آن راه را پيش بگيرند . اصلا اين مسئله كه جنگ يا صلح ؟هيچكدامش درست نيست . هر كدام مربوط به شرائط خودش است . و صلی الله علی محمد و آله الطاهرين پاورقی : . 1 سوره انفال ، آيه . 61 . 2 سوره نساء ، آيه . 128 |
