" بحار " نقل میكند - و در نهج البلاغه نيز هست - كه پيغمبر فرمود :« خذوا الحكمة و لو من مشرك » . ( حكمت يعنی سخن علمی صحيح ) سخن علمیصحيح را فرا گيريد ولو از مشرك . اين جمله معروف : " « الحكمة ضالةالمؤمن ياخذها اينما وجدها » " مضمونش همين است . ( در بعضی تعبيرهاهست : « و لو من يدك مشرك » ) يعنی حكمت - كه قرآن میگويد : "« يوتی الحكمة من يشاء و من يؤت الحكمة فقد اوتی خيرا كثيرا »" و بهمعنی سخن علمی محكم ، پا بر جا ، صحيح ، معتبر ، و حرف درست است - گمشده مؤمن است . خيلی تعبير عالی يی است : " گم شده " . اگر انسانچيزی داشته باشد كه مال خودش باشد و آن را گم كرده باشد چگونه هر جامیرود دنبالش میگردد ؟ ! اگر شما يك انگشتر قيمتی داشته باشيد كه موردعلاقهتان باشد و گم شده باشد ، هر جا كه احتمال میدهيد میرويد و تمامحواستان به اين است كه گوشه و كنار را نگاه كنيد ببينيد آيا میتوانيد گمشدهتان را پيدا كنيد . از بهترين و افتخار آميزترين تعبيرات اسلامی يكیهمين است : حكمت گمشده مؤمن است ، هر جا كه پيدايش كند میگيرد ولو ازدست يك مشرك ، يعنی تو اگر مالت را ، گمشده را در دست يك مشركببينی آيا میگوئی من كاری به آن ندارم ، يا میگويی اين مال من است ؟اميرالمؤمنين میفرمايد : مؤمن علم را در دست مشرك عاريتی میبيند وخودش را مالك اصلی ، و میگويد او شايسته آن نيست ، آن كه شايسته آناست من هستم . برخی مسئله تسامح و تساهل نسبت به اهل كتاب را به حساب خلفاگذاشتهاند كه " توسعه صدر خلفا ايجاب میكرد كه در دربار خلفا مسلمان ومسيحی و يهودی و مجوسی و غيره با همديگر |