هشام بن الحكم شاگرد ديگر امام هشام بن الحكم است . هشام بن الحكم يك اعجوبه است وبر تمام متكلمين زمان خودش برتری داشته و بر همه آنها پيروز بوده است .( من اينها را به شهادت كتب اهل تسنن عرض میكنم ) . ابوالهذيل علافيك متكلم ايرانی فوق العاده قويی است . شبلی نعمان در " تاريخ علم كلام" مینويسد احدی نمیتوانست با ابوالهذيل مباحثه كند ، و او از تنها كسیكه میترسيد هشام بن الحكم بود . نظام كه او را از نوابغ روزگار شمردهاندو نظرياتی داشته كه امروز با نظريات جديد منطبق است مثلا در باب رنگ وبو معتقد است كه رنگ و بو از جسم مستقل است ، يعنی رنگ و بو آن طوركه خيال میكردند عرضی است برای جسم ، عرضی برای جسم نيست ، مخصوصا درباب بوی معتقد است كه بوی يك چيزی است كه در فضا پخش میشود - شاگردهشام بوده ( و نوشتهاند كه اين رأی را از هشام بن الحكم گرفت ) و هشامبن الحكم خودش شاگردی از شاگردان امام صادق است . حال شما از مجموع اينها ببينيد چه زمينهای از نظر فرهنگی برای امامصادق فراهم بود و امام استفاده كرد ، زمينهای كه نه قبلش برای هيچ امامیفراهم بود و نه بعدش به آن اندازه فراهم شد . به مقدار كمی برای حضرترضا فراهم بود . برای حضرت موسی بن جعفر كه دوباره وضع خيلی بد شد ومسئله زندان و غيره پيش آمد . ائمه ديگر نيز همه به همان جوانی جوانمرگمیشدند ، مسموم میشدند و از دنيا میرفتند . نمیگذاشتند اينها زنده بمانندو الا وضع |
