است و عالم علوی ، عالی ؟ مگر نه اين است كه جهان ناسوت محكوم جهانملكوت است ؟ حالا آيا ممكن است متقابلا احيانا نظام سفلی و لااقل قسمتیاز آن ، يعنی عالم انسانی ، در نظام علوی و علمی اثر بگذارد و سببتغييراتی بشود ولو آنكه خود همين تاثير نيز به موجب سرنوشت و به حكمقضا و قدر بوده باشد ؟ اينجاست كه سؤالات عجيب پشت سر هم خودنمايیمیكند . آيا علم خدا تغيير پذير است ؟ ! آيا حكم خدا قابل نقض است ؟ !آيا دانی میتواند در عالی اثر بگذارد ؟ ! جواب همه اينها مثبت است .بلی ، علم خدا تغييرپذير است ، يعنی خدا علم قابل تغيير هم دارد . حكمخدا قابل نقض است ، يعنی خدا حكم قابل نقض هم دارد . بلی ، دانیمیتواند در عالی اثر بگذارد . نظام سفلی ، و مخصوصا اراده و خواست و عملانسان بلكه اختصاصا اراده و خواست و عمل انسان ، میتواند عالم علوی راتكان بدهد و سبب تغييراتی در آن بشود ، و اين عالیترين شكل تسلط انسانبر سرنوشت است . اعتراف میكنم شگفتآور است ، اما حقيقت است . اين همان مسأله عالیو شامخ [ ( بداء " است كه قرآن كريم برای اولين بار در تاريخ معارفبشری از آن ياد كرده است : « يمحوا الله ما يشاء و يثبت و عنده ام الكتاب »( 1 ) خداوند هر چه را بخواهد ( كه قبلا ثبت شده است ) محو میكند و هر چه رابخواهد ( كه قبلا ثبت نشده است ) ثبت میكند و كتاب مادر ( اصل و مادرهمه كتابها و نوشتهها ) منحصرا نزد اوست . پاورقی : . 1 رعد / . 39 |