سيستم اخلاقی اسلام را ضعيف و انحطاط آور بدانند ، ممكن هم هست افرادیقوانين اجتماعی اسلامی را عامل انحطاط مسلمين بخوانند . اتفاقا ، هم پارهای از افكار و معتقدات اسلامی و هم برخی از مبانی اخلاقاسلامی و هم بعضی قوانين و مقررات اجتماعی اسلامی مورد اين اتهام واقعشدهاند . همچنين در بخش مسلمين و بخش عوامل بيگانه ، فصلهای متعدد و گوناگونیاست كه همه بايد مورد بررسی قرار گيرد . در ميان افكار و معتقدات اسلامی ، مسائل ذيل مورد اين اتهام واقعشدهاند : . 1 اعتقاد به سرنوشت و قضا و قدر . 2 اعتقاد به آخرت و تحقير زندگی دنيا . 3 شفاعت . 4 تقيه . 5 انتظار فرج از پنج مسأله بالا سه مسأله اول مشترك ميان شيعه و سنی است و دو مسألهآخر تقريبا از مختصات شيعه است . گاهی گفته میشود سر انحطاط مسلمين اعتقاد عميقی است كه به سرنوشت وقضا و قدر دارند ، و گاهی گفته میشود اهتمام عظيم اسلام به امر آخرت وجهان ابدی و ناچيز شمردن زندگانی دنيا فكر مسلمين را از توجه جدی بهمسائل زندگی منصرف كرده است ، و گاهی گفته میشود اعتقاد به شفاعت - كهدر تمام ادوار تاريخ اسلامی ، اين اعتقاد وجود داشته است ( جز افرادمعدودی و اخيرا دسته مخصوصی ) - مسلمانان را نسبت به گناهان كه فلسفهگناه بودن آنها تأثير سوء آنهاست در سعادت ، لاقيد كرده است و مسلمانبا اتكای به شفاعت ، از هيچ رذيله و جرمی امتناع ندارد . |