كه مرتكب شده است در آن ثبت است . چشم و گوش انسان همين جور . و چونآن دنيا دنيای حيات و زندگی است ، تمام اعضاء به صورت زنده در آنجامحشور میشوند و خود شهادت میدهند بر اعمالی كه كردهاند . در مقام تشبيهمثل دستگاه ضبط صوت است كه در موقع ضبط ، انسان احساس نمیكند و فقطيك نوار را روی دستگاهی میبيند ، میبيند يك كسی حرف میزند و آن نوارهم برای خود میچرخد ، ولی نمیداند كه وقتی آن نوار را برگردانند و وضعديگری به آن دستگاه بدهند ، اين نوار ساكت و جامد تبديل میشود به يكدستگاه ناطق . در آنجا اينجور دارد كه : « اليوم نختم علی افواههم وتكلمنا ايديهم و تشهد ارجلهم بما كانوا يكسبون ». ( 1 ) در اين روز (قيامت ) مهر میزنيم بر دهانهای آنها ( نختم علی افواههم هيچ معنايی جزاين ندارد ) میبنديم اين دهان را كه سخن نگويد ، میگوئيم تو ديگر حق حرفزدن نداری و لزومی ندارد كه تو اقرار بكنی يا نكنی كه آيا من با دست فلانگناه را كردم يا نكردم ، با پا فلان گناه را كردم يا نكردم ، با چشم فلانكار را كردم يا نكردم . « و تكلمنا ايديهم » دستهای آنها با ما سخنمیگويند « و تشهد ارجلهم بما كانوا يكسبون »پاهای آنها به اعمالی كهمرتكب شدهاند خود شهادت میدهند . مولوی در شعر معروف خود میگويد :
پاورقی : . 1 سوره يس ، آيه . 65 |