عليت مربوط میشود ، تحليل و بررسی آفرينش است . آفرينش يا خلقت يعنیچه ؟ آيا آفرينش به معنی اين است كه آفريننده معدومی را موجود میكند يابه معنی اين است كه موجودی را موجود میكند ؟ ! هيچ كدام از اينها مفهوممعقولی ندارد و شق سومی هم فرض نمی شود . به عبارت ديگر ، آنچه به وسيله يك نيرو آفريده میشود ، يا موجود استيا معدوم . اگر موجود است ، آفرينش او از قبيل تحصيل حاصل است ، زيراموجود را ايجاد كردن به معنی اين است كه چيزی را كه يك شیء داردمیخواهيم به او بدهيم ، مثل اينكه مثلا خط راست را راست كنيم ، و اگرمعدوم است ، آفرينش او از نوع تحقق بخشيدن به تناقض است ، زيرا معدومرا موجود كردن يعنی عدم را تبديل به وجود كردن و تبدل عدم به وجود يعنیاينكه عدم ، وجود و نيستی ، هستی بشود و اين تناقض است . پس آفرينش ،يا تبديل وجود به وجود است و يا تبديل عدم به وجود ، اولی تحصيل حاصلاست و دومی تناقض ، و هر دو محال است . اين است شبهه معروفی كه در اين زمينه هست . در ميان علمای اسلامی ، آنكه بهتر از همه اين شبهه را پرورش داده امام فخرالدين رازی است .حكمای اسلامی حساب مستقلی برای اين مسأله باز كردهاند كه به " مسألهجعل " معروف است و تحليلی عالی و دقيق در مفهوم عليت ، آفرينش وامثال اينها به عمل آوردهاند و اين شبهه را ريشه كن كردهاند . اولا نشاندادهاند كه اگر اين استدلال صحيح باشد ، به طور كلی عليت را يكجا بايدكنار گذاشت ، اعم از عليت طبيعی يعنی تحريك و تبديل چيزی به چيز ديگر، و يا عليت الهی |
کلیه حقوق این سایت محفوظ می باشد.
طراحی و پیاده سازی: GoogleA4.com | میزبانی: DrHost.ir