2 - هر يك از دو علت داخلی و همچنين هر يك از دو علت خارجی چهرابطه و نسبتی با يكديگر دارند ؟ 3 - چه رابطهای بين علتهای خارجی و علتهای داخلی موجود است ؟ مطلب اول : اينكه علتهای مادی و صوری را علت داخلی و علتهای غائی و فاعلی را علتهای خارجی مینامند به حسب نسبتی است كه با خود معلول در نظر گرفته شدهاست . زيرا علت مادی و علت صوری خارج از حقيت معلول نيستند ، به جهتاين كه چنانكه گفتيم ماده يا علت مادی حامل استعداد شیء است و صورت ياعلت صوری مناط فعليت معلول است ، يعنی معلول در مرحله قوه و استعداد ،ماده ناميده میشود و همان معلول در مرحله فعليت صورت ناميده میشود .پس هر يك از ماده و صورت دو مرحله از يك واحد میباشند و از آنچه درجواب سؤال دوم به تفصلی خواهيم گفت جواب اين سؤال روشنتر خواهد شد .مطلب دوم : مطلب دوم خود شامل دو مطلب زير است : 1 - رابطه علت مادی و علت صوری چيست ؟ 2 - رابطه علت غايی و علت فاعلی چيست ؟ اكنون به توضيح هر يك از اين دو مطلب میپردازيم :1 - رابطه عليت مادی و علت صوری : مطابق آنچه گفته شد ماده عبارت است از حامل قوه و استعداد ، و صورتعبارت است از مناط و ملاك فعليت . در اينجا برای اينكه توضيح بيشتریداده |
