تصادفی اتمهای مختلف نيست . . . " ( 1 ) . راسل به اين ترتيب وجود نيروی شاعر و مدبر حاكم بر جهان را انكارمیكند ، هرچند گاهی در بعضی گفتههای خود ، خود را شكاك و " لا ادری "قلمداد میكند ( 2 ) . از طرف ديگر ، اينشتاين نابغه علمی قرن بيستم را میبينيم كه درست درجهت خلاف نظر راسل ، نظر میدهد و میگويد : " در عالم مجهول ، نيروی عاقل و قادری وجود دارد كه جهان گواه وجوداوست " ( 3 ) . آيا میتوان گفت راسل با مفاهيم علمی امروز آشناست ، اما اينشتاينآشنا نيست ؟ ! يا فلان فيلسوف قرن هيجدهم يا نوزدهم با مفاهيم علمی زمانخويش آشنا بوده اما پاستور خداشناس ، آشنا نبوده و جاهل بوده است ؟ !يا میتوانيم بگوييم ويليام جيمز ، مرد موحد بلكه عارف عصر خويش يابرگسون و الكسيس كارل و امثال اينها با مفاهيم علمی زمان خود آشنانبودهاند و با مقياس هزار سال قبل فكر میكردهاند ، اما فلان جوان ايرانیكه يكدهم آنها معلومات ندارد و به خدا معتقد نيست ، با مفاهيم علمیزمان خود آشناست ؟ ! گاهی ديده میشود دو نفر رياضی دان ، يكی معتقد به خدا و دين است وديگری مادی است ، يا دو نفر فيزيك دان ، دو نفر زيست شناس ، دو نفرستاره شناس ، يكی مادی فكر میكند و ديگری الهی . پس مسأله به اين سادگینيست كه بگوييم علم آمده است و پاورقی : . 1 كتاب اثبات وجود خدا ، چاپ سوم ، ص 99 به نقل " ايروينگويليام نبلوچ " . 2 عرفان و منطق . . 3 كتاب اثبات وجود خدا ، چاپ سوم ، ص 76 به نقل " مارلين بوكسكريدر " . |