از سالهای محدودی ( 1 ) ، میرسيم به مرحلهای كه در صورت صحت قانون دومترموديناميك پيش از آن جهانی وجود نداشته است و اين عبارت از همانحالت اوليه است كه توزيع انرژی نابرابرترين وضع ممكن را دارا بوده است" . ( 2 ) آنگاه به نقل سخن ادينگتون و ترديد و تحير او در اينكه در نهايت امرچه نظريها ی را بايد انتخاب كرد ، میپردازد . ادينگتون میگويد :" مشكل وجود يك گذشته نامتناهی ، مشكل هولناكی است . اين قابل فهمنيست كه ما وارثان زمان مقدماتی نامحدودی باشيم و اين مسأله نيز كهلحظهای وجود داشته كه پيش از آن ، لحظه ديگری نبوده است ، خود كمتر ازآن نامفهوم نيست " ( 3 ) . خود راسل در نهايت امر اينچنين اظهار میكند : " . . . يا بايد قانون دوم ترموديناميك ، در هر زمان و مكان صدق نكندو يا اينكه ما بايد در محدود انگاشتن جهان هستی از لحاظ مكانی اشتباهكرده باشيم . اما تا روزی كه اين گونه استدلالات رواج دارند ، من ترجيحمیدهم به طور موقت بپذيريم كه جهان در زمانی متناهی ولی نامعلوم آغازيافته است . آيا از اينجا میتوانيم استنباط كنيم كه جهان به دستآفرينندهای خلق شده است ؟ در صورت توسل به قوانين ناشی از روش استنباطموجه علمی ، پاسخ مطمئنا منفی است . دليلی وجود ندارد كه جهان دفعتاايجاد نشده باشد ، جز اينكه اين امر به نظر عجيب پاورقی : . 1 در اينجا راسل به طنز در پرانتز میگويد به هر حال از 4004 سالبيشتر است . . 2 همان كتاب ، ص . 94 . 3 همان كتاب ، ص . 94 |
