با طلوع اسلام توام است . قرن اول و دوم دوره آمادگی و رنسانس است وقرن سوم و چهارم و پنجم دوره شكوفا شدن ، هر چند بسياری از علوم اسلامی درهمان قرن اول و دوم بارور شد و ثمرات اوليه خويش را تحويل داد .سرجان ملكم انگليسی با كمال بیانصافی و تعصب دو قرن اول هجری را ازنظر ايرانيان دوره ركود علمی و معنوی معرفی میكند ( 1 ) و حال آنكه ايندر قرن به قول ادوارد براون از نظر علمی و معنوی از پر خورشترين ازمنهتاريخ ايران است . م ا اگر وضع فكری و علمی ايرانيان را در اين دو قرنبا قرون ما قبل اسلام مقايسه كنيم كه در چه ركود و سكون و سكوتی بودمیبينيم كه ايرانيان در اين دو قرن از لحا ظ فكری و علمی و فرهنگی جنبشو تحرك بیسابقهای پيدا كردهاند . ( 2 ) . البته اوج و كمال اين جنبش درقرن سوم و چهارم و پنجم هجری رخ نمود . يكی از جنبشها و نهضتهائی كه از همان قرن اول هجری در ميان عموممسلمانان اعم از سنی و شيعی ، ايرانی و غير ايرانی پديد آمد در زمينهمسائل فقهی بود . مسلمانان از ابتدا كه به اسلام ايمان آوردند خود را با دينی مواجه ديدندكه مقررات زيادی در زمينههای مختلف زندگی اعم از فردی پاورقی : 1 - تاريخ ادبيات ادوارد بر او جلد اول صفحه 302 و . 312 ادوارد بر اوشخصا تصريح میكند كه من خودم را از اين اشتباه بر كنار میدارم .2 - برای توضيح بيشتر اين مطلب به كتاب " خدمات متقابل اسلام وايران " تاليف نگارنده مراجعه شود . |