اين آيه چنين بيان میكند كه پيامبران خود را عموما با شواهد و دلايل روشنفرستاديم و همراه آنان كتاب و معيار ( مقصود قانون است يا چيز ديگر )فرستاديم ، برای اينكه مردم به عدالت قيام كنند و امر عدالت در ميانمردم رايج شود و پا بگيرد . طبق اين حساب هدف و آرمان پيغمبران و بعثتآنان كه كاری از كارهای خدا است و هدف میخواهد و بیهدف نمیتواند باشد، چيست ؟ در اين آيه قرآن میگويد اين بعثت برای برقراری عدالت در ميانمردم است . پس همه پيغمبران برای برقرار كردن عدالت آمدهاند . اينجافلسفه عوض شده است . آيا هدف اصلی خلقت و بعثت انبياء شناخت خداست يا عدالت اجتماعی؟ در اينجا دو فرض میتوان كرد . يكی اينكه هدف اصلی برقراری عدالت درميان مردم است ولی همچنانكه امثال بوعلی سينا استدلال كردهاند ، عدالتواقعی در ميان مردم برقرار نمیشود مگر اينكه قانون عادلانهای در ميان آنهاباشد ، و قانون عادلانه به دو جهت از طرف بشر قابل معرفی نيست ( و خدایبشر بايد اين قانون عادلانه را معرفی كند ) . يكی بدين جهت كه بشر قادرنيست حقيقت را تشخيص دهد [ زيرا نمیتواند ] خود را از اغراض تخليهكند ، و ديگر اينكه قانون ساخته بشر ضامن اجرا ندارد ، چون طبع بشر برمقدم داشتن خودپاورقی : > فرستاديم و با ايشان كتاب و مقياس حق نازل كرديم برای اينكه مردمبه عدالت قيام كنند و آهن را نازل كرديم كه در آن صلابت شديد و منفعتهابرای مردم هست ) . |
