معنی را يادآوری مینمايد . رسول اكرم اولين شخصی است كه مسلمين را بهسوی تعمق و اجتهاد و استخراج سوق داد . رسول اكرم با بيانات زيبای خودبه مسلمين گوشزد كرد كه كتاب و سنت استعداد پايان ناپذيری برای دركمعانی تازه به تازه و نو به نو دارد ، او درباره قرآن كريم فرمود : ²ظاهره انيق و باطنه عميق ، له تخوم و علی تخومه تخوم لا تحصی عجائبه و لاتبلی غرائبه » ( 1 ) : ظاهر قرآن زيبا و باطن آن ژرفا است ، او را حدیاست و فوق آن حد حد ديگر است ، شگفتيهای آن بر شمرده نمیشود و تازگيهایآن كهنه نمیگردد . رسول اكرم درباره خودش و سخنان خودش فرمود : « اوتيت جوامع الكلم »( 2 ) : سخنان جامع و در بر گيرنده به من داده شده است . و هم آن حضرتبيان لطيفی در همين زمينه دارد . در حديث معروفی كه در حجه الوداع ايرادفرموده است و شيعه و سنی بالاتفاق آنرا نقل و روايت كردهاند فرمود :« نضر الله عبدا سمع مقالتی فوعاها و بلغها من لم يسمعها فرب حامل فقهغير فقيه و رب حامل فقه الی من هو افقه منه » (3) يعنی خداوند شاد و خرمكند كسی را كه سخن مرا بشنود و آنرا به كسی كه آنرا نشنيده است برساند .همانا بسيارند كسانی كه سخن پر معنی با خود دارند ولی خود دارند ولی خود، آنرا فهم عميق نمیكنند و چه بسا كسانی كه چنان سخنی را از بردارند وفهم عميق میكنند ولی وقتی كه به ديگری پاورقی : 1 - كافی ، جلد 2 صفحه 599 2 - بحار الانوار ، جلد ششم ، چاپ سربی تهران ، باب فضائل النبی وخصائصه صفحه 229 نقل از امالی صدوق 3 - كافی ، ج 1 ، صفحه . 403 |