3 - فصل . 4 - عرض عام . 5 - عرض خاص . زيرا يا آن كلی عين ذات و ماهيت افراد خود است و يا جزء ذات و ياخارج از ذات ، و آنكه جزء ذات افراد خود است يا اعم است از ذات و يامساوی است با ذات ، و همچنين اگر خارج از ذات باشد يا اعم از ذاتاست يا مساوی با ذات . آن كلی كه تمام ذات و تمام ماهيت افراد استنوع است ، و آن كلی كه جزء ذات افراد خود است ولی جزء اعم است جنساست ، و آن كلی كه خارج از ذات افراد است ولی اعم از ذات افراد استعرض عام است ، و آن كلی كه خارج از ذات افراد است ولی مساوی با ذاتاست عرض خاص است . اول : مانند انسان ، كه معنی انسانيت بيان كننده تمام ذات و ماهيتافراد خود است . يعنی چيزی در ذات و ماهيت افراد ( انسان ) نيست كهمفهوم انسان شامل آن نباشد . همچنين مفهوم و معنی خط كه بيان كننده تمامذات و ماهيت افراد خود است . دوم : مانند حيوان ، كه بيان كننده جزئی از ذات افراد خود است ، زيراافراد حيوان از قبيل زيد و عمرو و اسب و گوسفند و غيره حيواناند و چيزديگر ، يعنی ماهيت و ذات آنها را حيوان تشكيل میدهد به علاوه يك چيزديگر ، مثلا ناطق در انسانها . و مانند " كم " كه جزء ذات افراد خود ازقبيل خط و سطح و حجم |
