لهذا در تعريف منطق میگويند : آله قانونيه تعصم مراعاتها الذهن عنالخطا فی الفكر . يعنی منطق ابزاری است از نوع قاعده و قانون كه مراعاتكردن و به كار بردن آن ذهن را از خطای در تفكر نگه میدارد . فايده منطق از تعريفی كه برای منطق ذكر كرديم فايده منطق نيز روشن میشود . معلومشد فايده منطق جلوگيری ذهن است از خطای در تفكر ، ولی از تعريف نامبردهروشن نشد كه منطق چگونه جلوی خطای در تفكر را میگيرد . توضيح كامل اينمطلب موقوف به اين است كه ما قبلا ولو اجمالا با مسائل منطقی آشنا شدهباشيم . ولی ما به طور اجمال در اينجا اين مطلب را بيان میكنيم .در اينجا لازم است فكر را تعريف كنيم ، زيرا تا تعريف فكر به مفهومیكه منطق در نظر دارد روشن نشود ، ابزار بودن منطق برای فكر و به عبارتديگر " خطا سنج " بودن علم منطق برای فكر ، روشن نمیشود .تفكر عبارت است از مربوط كردن چند معلوم به يكديگر برای به دستآوردن معلوم جديد ، و تبديل كردن يك مجهول به معلوم . در حقيقت تفكرعبارت است از سير و حركت ذهن از يك مطلوب مجهول به سوی يك سلسلهمقدمات معلوم ، و سپس حركت از آن مقدمات معلوم به سوی آن مطلوب برایتبديل آن به معلوم . لهذا در تعريف فكر گاهی گفته شده است : " ترتيب امور معلومه لتحصيل امر مجهول " . |