میشود . البته مسائل اين علم بعدها توسعه پيدا كرد و مانند هر علم ديگر اضافاتزيادی يافت . اين مطلب از مقايسه مابعدالطبيعه ارسطو با مابعدالطبيعهابن سينا تا چه رسد به مابعدالطبيعه صدرالمتألهين روشن میشود . ولی به هرحال ارسطو اول كسی است كه اين علم را به عنوان يك علم مستقل كشف كرد وبه آن در ميان علوم ديگر جای مخصوص داد . ولی ارسطو هيچ نامی روی اين علم نگذاشته بود . آثار ارسطو را بعد از اودر يك دائره المعارف جمع كردند . اين بخش از نظر ترتيب ، بعد از بخشطبيعيات قرار گرفت و چون نام مخصوص نداشت به ( متافيزيك ) يعنی بعداز فيزيك معروف شد . كلمه متافيزيك به وسيله مترجمين عربی به ( ما بعدالطبيعه ) ترجمه شد . كم كم فراموش شد كه اين نام بدان جهت به اين علم داده شده كه دركتاب ارسطو بعد از طبيعيات قرار گرفته است . چنين گمان رفت اين ناماز آن جهت به اين علم داده شده است كه مسائل اين علم يا لااقل بعضی ازمسائل اين علم از قبيل خدا ، عقول مجرده ، خارج از طبيعتاند . از اينروبرای افرادی مانند ( ابن سينا ) اين سؤال مطرح شد كه میبايست اين علمماقبل الطبيعه خوانده میشود نه مابعدالطبيعه ، زيرا اگر به اعتبار اشتمالاين علم بر بحث خدا آن را به اين نام خواندهاند خدا قبل از طبيعت قرارگرفته نه بعد از آن ( 1 ) . پاورقی : ( 1 ) الهيات شفا ، چاپ قديم ، صفحه . 15 |