وجود ندارد . 4 - منطق ارسطويی چنين فرض كرده كه همواره رابطه دو چيز در يك قضيهبه صورت " اندراج " است . لهذا قياس را منحصر كرده بر استثنائی واقترانی ، و قياس اقترانی را منحصر كرده به چهار شكل معروف ، و حالآنكه نوعی رابطه ديگری غير از رابطه اندراج وجود دارد و آن رابطه "تساوی " يا " اكبريت " يا " اصغريت " است . كه در رياضيات بهكار برده میشود . مثل اين كه میگوييم : زاويه الف مساوی است با زاويه ب . و زاويه ب مساوی است با زاويهج . پس زاويه الف مساوی است با زاويهج . اين قياس با هيچيك از شكلهای چهارگانه منطق منطبق نيست ، زيرا " حدوسط " تكرار نشده است .در قضيه اول ، محمول عبارت است از مفهوم " مساوی " و در قضيه دوم ،موضوع عبارت است از " زاويه " نه " مساوی " و در عين حال اين قياسمنتج است . اين ايراد را منطقيون رياضی جديد مانند برتراند راسل و غيره ذكركردهاند . پاسخ اين است كه منطقيين لااقل منطقيين اسلامی اين قياس را شناختهاند وآنرا قياس مساوات نام نهادهاند . ولی آنها معتقدند كه قياس مساوات درواقع چند قياس اقترانی است كه رابطهها همه " اندراجی " میشوند .تفصيل مطلب را از كتب منطق مانند اشارات و غيره بايد جستجو كرد . |
