درس چهاردهم ارزش قياس ( 2 ) مفيد يا غير مفيد بودن منطق گفتيم كسانيكه ارزش منطق ارسطويی را نفی كردهاند ، يا فايدهاش را نفیكردهاند و يا صحتش را . ما نخست به منشأ مفيد بودن منطق میپردازيم .ايرادهايی كه از اين راه وارد كردهاند عبارت است از : 1 - اگر منطق مفيد بود میبايست علماء و فلاسفهای كه مجهز به اين منطقبودهاند اشتباه نكنند و خودشان هم با يكديگر اختلاف نداشته باشند ، و حالآن كه میبينيم همه آنها اشتباهات فراوان كردهاند و به علاوه آراء متضاد ومتناقضی داشتهاند . پاسخ اين است كه اولا منطق عهدهدار صحت صورت و شكل قياس است نهبيشتر . منشأ خطای بشر ممكن است موارد اوليهای باشد كه قضايا از آنهاتشكيل میشود ، و ممكن است آن مواد اوليه درست باشد و منشأ خطا نوعیمغالطه باشد كه در شكل و نظم و ساختمان فكر به كار رفته است . منطق - همانطوری كه از تعريفش كه در درسهای اول |