من درباب توجيه اين آيات ، از افراد زيادی تفسيرهای مختلف شنيده‏ام و
يادم است يك وقتی همين آقای خمينی درس اخلاق می‏گفتند ، ايشان تكيه‏شان‏
در اين آيات بيشتر روی اين مسأله بود كه خلاصه كارخانه معجزه سازی نيست،
معجزه آيت پروردگار است و پيغمبران هم هيچ وقت برخلاف سنت الهی كاری‏
نمی‏كنند مگر آنجا كه ضرورت ايجاب كند ، كه اگر نكنند مردم گمراه می‏شوند
، آنوقت به حكم آن ضرورت اين كار را می‏كنند .
مرحوم اشراقی (1) طور ديگری می‏گفت، مثلا می‏گفت مطلب واضح است ، وقتی‏
واضح است ديگر معجزه نمی‏خواهد. آقای حاج ميرزا ابوالفضل زاهدی قمی ( چون‏
حق هر كسی را بايد ادا كرد ) پيرمردی است ، الان هم پيشنماز است در مسجد
امام ، ايشان مفسر بود ، نسبتا مفسر خوبی هم هست ، تفسير می‏گفت و اين‏
بيانی كه در آخر عرض كردم بيانی بود كه از اين مرد شنيدم و به نظرم آمد
بسيار بيان خوبی است راجع به همين " « لن نؤمن لك »" كه اصلا اساس‏
اين كار بر معامله بود نه بر ايمان به خداوند و ايمان به پيغمبر .
البته آيات ديگری نظير اين آيات هست كه باز بعضی‏ها گفته‏اند كه‏
پيغمبران گفته‏اند ما يك بشری هستيم و پيغمبر ، و بشر پيغمبر معجزه ندارد
، كه آنها را هم ان شاء الله جمع كنيم و در هفته آينده مورد بحث قرار
بدهيم . اگر آقايان هم از اينجور آيات پيدا كردند به ما ارائه دهند .
- فرموديد كه آقای شريعتی در مقاله " وحی و نبوت " عقيده‏شان اين‏
است كه قوانين طبيعی هيچكدام ثابت و لا يتغير نيست .
استاد : ضرورت ندارد كه خلافش محال باشد .
- بنده سؤالم اين است كه آيا اولا عقيده خود جنابعالی هم اين است و
ثانيا اين نظر آقای شريعتی شاهد و دليلش چيست ، ايشان به چه دليل اين‏
حرف را می‏زنند ؟ اينجور فرمودند كه قوانين طبيعی هيچكدام ثابت نيست .
يك زمانی يك قانون هست

پاورقی :
. 1 [ واعظ مشهور معاصر ] .

117