می‏شود و از آن پرده نشيمن بيرون می‏آيد فورا تلاش می‏كند كه از جا بلند
بشود ، چند بار زمين می‏خورد ولی بالاخره بلند می‏شود و بلافاصله بدون اينكه‏
مادر ، او را راهنمايی كند سرش را كج می‏كند و در زير شكم مادر جستجو
می‏كند . معلوم است كه در جستجوی پستان مادر است ، و در ظرف يكی دو
دقيقه پستان مادر را پيدا می‏كند و شروع به مكيدن می‏كند . اين [ حالت ]
كه كره اسب ، بلند شده دنبال پستان مادر می‏رود و زود هم آن را پيدا
می‏كند چيست ؟ می‏گويند اين غريزه حيوانی است . غرائز حيوانات بسيار
مختلف است . مثلا مورچه در گردآوری آذوقه غريزه خاصی دارد :

مور گرد آورد به تابستان

تا فراغت بود زمستانش

اين حيوان يك وضع عجيبی دارد و حتی برای گردآوردن آذوقه‏های خودش‏
كارهای خارق العاده‏ای می‏كند كه معلوم نيست ( 1 ) از چه منبعی است و چه‏
ريشه‏ای دارد . می‏گويند گندم را كه جمع می‏كند . متوجه است كه اگر گندم‏
سالم باشد بعد می‏رويد و به دردش نمی‏خورد ، لذا گندم را از وسط می‏شكافد و
آن را می‏ميراند برای اينكه ديگر قابل روييدن نباشد ، و بسيار كارهای‏
عجيب ديگری كه اين حيوان می‏كند . اينها چيست ؟ ما می‏گوييم اينها "
غريزه " است . غريزه ، كاری است نيمه آگاهانه كه هم می‏توان گفت‏
آگاهانه است و هم می‏توان گفت آگاهانه نيست ، يك حالت خيلی مبهمی‏
است .

همچو ميل كودكان با مادران

سر ميل خود نداند در لبان

از يك طرف به دليل اينكه ميل است يك حالت آگاهانه است . " ميل‏
" يك حالت روانی‏ای است كه انسان به خود ميل يك نوع

پاورقی :
. 1 " معلوم نيست " يعنی نظريات مختلف است .

32