می‏گيرم مثلا صد و هشتاد سانتيمتر نيستم ؟ او می‏گويد متر هم به نسبت تو
بزرگ شده است . اين سخن را [ كه همه اشياء به يك نسبت دارند بزرگ‏
می‏شوند ] با دليل نمی‏توان رد كرد .
همچنين اگر كسی عكس قضيه را گفت ، ادعا كرد كه همه اشياء به نسبت‏
واحد دارند كوچك می‏شوند ، اين را نيز نه می‏شود نفی كرد و نه اثبات ، و
برای انسان به صورت يك مجهول باقی می‏ماند .
اما اين سخن كه " اين جسم در آن واحد دو مكان را اشغال كرده است "
نمی‏شود برای آن دليل آورد ، نه اينكه به صورت يك مجهول باقی مانده است‏
. قطعا چنين چيزی دروغ است يعنی محال است .
آنهايی كه قائل به اصول تفكر فطری هستند ناچار اين اصول اصلی تفكرات‏
را لا يتغير و غير قابل خطا و اشتباه می‏دانند ، می‏گويند اينجا كه هستيم‏
اين اصل درست است و اگر ما را از اينجا به يك شرايط و محيط ديگر ( مثلا
به يك كره ديگر ) ببرند آنجا هم مطلب همينطور است .
مطالب ديگری وجود دارد كه اگر چه بديهی نيست و نزديك بديهی است اما
از همين قبيل است ، مثل " 4 = 2 x 2 " . در دنيا " 4 = 2 x 2 " است‏
و در آخرت هم " 4 = 2 x 2 " است . در اين عصر " 4 = 2 x 2 " است و
در وقتی هم كه كره زمين ملتهب بوده " 4 = 2 x 2 " بوده است . اگر
ميلياردها سال ديگر هم از عمر عالم بگذرد باز " 4 = 2 x 2 " است .
اگر ما به چنين اصول فطری برای تفكر قائل شويم می‏توانيم برای فروع ،
ارزش قائل باشيم ، چون فروع بر همين اصول بنا شده است .

56