است ، يعنی خوب است انجام يابد ولی اگر انجام نيافت مجازات ندارد ،مانند نمازهای نافله يوميه ، و يا مكروه است ، يعنی خوب است انجامنيابد ولی اگر انجام يافت مجازات ندارد ، مانند سخن دنيا گفتن در مسجدكه جای عبادت است ، و يا مباح است ، يعنی فعل و تركش علی السويه استمانند اغلب كارها . احكام تكليفی همه از قبيل بكن و نكن يعنی از قبيلامر و نهی و يا رخصت است . اما احكام وضعی از اين قبيل نيست ، مانند زوجيت ، مالكيت ، شرطيت ،سبيت و امثال اينها . تعبدی و توصلی مطلب ديگر اينكه واجبات بر دو قسم است : تعبدی و توصلی . واجب تعبدی يعنی آن كه در انجامش قصد قربت شرط است ، يعنی اگرانسان به قصد تقرب به خداوند ، بدون هيچ غرض دنيوی و مادی انجام دهدصحيح است و اگر نه ، صحيح نيست ، مانند نماز و روزه . اما واجب توصلی يعنی آن كه فرضا به قصد تقرب به خداوند هم انجامنيابد تكليف ساقط میشود ، مثل اطاعت پدر و يا مادر ، يا انجام تعهداتاجتماعی از قبيل اينكه انسان متعهد میشود كه فلان كار را در مقابل فلاناجرت انجام دهد ، كه بايد انجام دهد ، بلكه مطلق وفای به وعده و عهد اينطور است . |