ز . مبحث ناسخ و منسوخ .
اكنون در حدود آشنايی با اصطلاحات ، درباره هر يك از اينها توضيح‏
مختصری می‏دهيم .

مبحث اوامر

" اوامر " جمع امر است . امر يعنی فرمان . از جمله افعالی كه در
زبان عربی و هر زبان ديگر هست " فعل امر " است . مثلا فعل " بدان "
در فارسی " و اعلم " در عربی فعل امر است .
بسياری از تعبيرات كه در كتاب يا سنت آمده است به صورت فعل امر
است . در اينجا پرسشهای زيادی برای فقيه طرح می‏شود كه اصوليون بايد پاسخ‏
آن را روشن كنند . مثلا آيا امر دلالت بر وجوب می‏كند يا بر استحباب يا
بر هيچكدام ؟ آيا امر دلالت بر فوريت می‏كند يا براتراخی ؟ آيا امر دلالت‏
بر " مرش " می‏كند يا تكرار ؟
مثلا در آيه كريمه وارد شده است :
« خذ من اموالهم صدقة تطهرهم و تزكيهم بها و صل عليهم ان صلواتك سكن‏
لهم »( 1 ) .
از اموال مسلمين زكات بگير . به اين وسيله آنان را پاك و پاكيزه‏
می‏گردانی و به آنها " دعا كن " كه دعای تو موجب آرامش آنها است .
كلمه " صل " در آيه شريفه به معين " دعا كن " يا " درود بفرست "
است . در اينجا اين سؤال مطرح می‏شود كه آيا اولا دعا كردن كه با صيغه امر
فرمان داده شده واجب است يا نه ؟ به عبارت

پاورقی :
. 1 سوره توبه ، آيه . 103

41