و در مكان غصبی باطل است . ضمنا بايد دانسته شود همانطور كه غصب يعنی استيلای عدوانی موجب ضماناست ، اتلاف نيز موجب ضمان است . مثلا اگر كسی با سنگ شيشه كسی رابشكند ضامن است هر چند آن شيشه تحت تسلط عدوانی او نيامده است .تسبيب نيز موجب ضمان است . يعنی اگر كسی مباشرتا مال كسی را تلف نكندولی موجباتی فراهم كند كه منجر به خسارتی بشود ضامن است . مثلا اگر كسیدر معبر عمومی شیء لغزندهای ( مثلا پوست خربزه ) بياندازد و عابری در اثرآن بلغزد و خسارتی مالی بر او وارد شود ضامن است . . 4 كتاب الشفعه . " شفعه " عبارت است از حق اولويت يك شريكبرای خريد سهم شريك ديگر . اگر دو نفر به طور مشاع در مالی شريك باشندو يكی از آنها بخواهد سهم خود را بفروشد ، اگر شريك او به همان ميزان كهديگران واقعا خريدارند خريدار باشد ، حق اولويت دارد . . 5 كتاب احياء الموات . موات يعنی زمين مرده ( زمين بائر ) يعنیزمينی كه وسيله ساختمان يا وسيله كشاورزی و امثال اينها زنده نشده است .زمين احيا شده را در فقه " عامر " مینامند . پيغمبر فرمود :« من احيی ارضا مواتا فهی له » . هر كس زمين مردهای را زنده كند آن زمين از خود اوست . |