ب : اگر همراه من تا خانه من نيائی آن كتاب را نمیدهم . پس در اين جا دو رابطه وجود دارد : رابطه مثبت و رابطه منفی . رابطهمثبت ميان همراهی كردن و كتاب دادن در متن جمله آمده ومورد تلفظ و نطققرار گرفته است . از اينرو آن را " منطوق " میگويند . ولی رابطه منفیبه لفظ نيامده و متعلق نطق قرار نگرفته است ، اما عرفا از چنين جملهایفهميده میشود . از اينرو آن را " مفهوم " میخوانند .ما در بحث حجيت خبر واحد خوانديم كه اصولين از آيه شريفه " نبأ "كه میفرمايد : « ان جائكم فاسق بنبا فتبينوا »( اگر فاسقی خبری برای شماآورد دربارهاش تحقيق كنيد و تحقيق نكرده ترتيب اثر ندهيد ) حجيت خبرواحد را در صورتی كه راوی عادل باشد استفاده كردهاند . اين ، استفاده از " مفهوم " آيه شريفه است . " منطوق " آيه ايناست كه به خير فاسق ترتيب اثر ندهيد ، اما مفهوم آيه اين است كه بهخبر عادل ترتيب اثر بدهيد . مجمل و مبين بحث مجمل و مبين چندان اهميتی ندارد . مقصود اين است كه گاهی تعبيریدر لسان شارع میرسد كه مفهومش ابهام دارد و مقصود روشن نيست ، مثلمفهوم " غنا " ، و در دليل ديگر چيزی يافت میشود كه روشن كننده است .دراين صورت میتوان به وسيله آن " مبين " رفع ابهام از " مجمل " كرد.معمولا اهل ادب به بعضی تعبيرات مجمل در كلمات |