پيشوايان ادب بر میخورند كه در مفهومش در میمانند ، بعد با پيدا كردنقرائن روشنگر رفع ابهام میكنند . ناسخ و منسوخ گاهی دستوری در قرآن و سنت رسيده است كه " موقت " بوده است يعنیپس از مدتی دستور ديگر رسيده است و به اصطلاح دستور اول را لغو كردهاست . مثلا در قرآن كريم ابتدا درباره زنان شوهردار اگر مرتكب فحشا شونددستور رسيد كه در خانه آنها را حبس ابد كنند تا مرگشان فرا رسد يا خداراهی برای آنها مقرر دارد . بعد راهی كه برای آنها مقرر شد اين بود كهدستور رسيد به طور كلی اگر مردان زن دار و يا زنان شوهردار مرتكب فحشاشوند بايد " رجم " ( سنگسار ) شوند .يا مثلا در ابتدا دستور رسيده بود كه در ماه مبارك رمضان ، حتی در شبنيز مردان با زنان خود نزديكی نكنند ، بعد اين دستور لغو شد و اجازه دادهشد . برای يك فقيه لازم است كه ناسخ و منسوخ را از يكديگر تميز دهد .درباره نسخ ، مسائل زيادی هست كه اصوليون متعرض آنها شدهاند . |