فكری و استنباطهای جاهلانه و يك فلسفه غلط در زمينه مسائل اجتماعی اسلامبود . چه كسی غير از علی قادر بود در چنين جبههای وارد مبارزه شود .جنگ نهروان ضربت سختی بر خوارج وارد كرد كه ديگر نتوانستند آن طور كهانتظار میرفت جايی برای خود در عالم اسلام باز كنند . مبارزه علی با آنهابهترين سندی بود برای خلفاء علی با آنها بهترين سندی بود برای خلفاء بعدیكه جهاد با اينها را مشروع و لازم جلوه دهند . اما باقيمانده خوارج دستاز فعاليت بر نداشتند : سه نفر از اينان ، در مكه ، دور هم جمع شدند و به خيال خود به بررسیاوضاع عالم اسلام پرداختند ، چنين نتيجه گرفتند كه تمام بدبختيها وبيچارگيهای عالم اسلام زير سر سه نفر است : علی ، معاويه و عمروبن العاص. علی همان كسی بود كه اينها ابتدا سرباز او بودند . معاويه و عمروبنالعاص هم همانهايی بودند كه حيله سياسی و خدعه نظاميشان موجب تشكيلچنين فرقه خطرناك و بی باكی شده بود . |
