متحرك معنی دار دارای جهتی را میسازد كه زنده است و همه اندامهایگوناگونش از يك خون تغذيه میكند و با يك روح زنده است " .اين تعريف ، تعريف خوبی است و چون داخل گيومه است نشانه اين استكه از ديگری است و به هر حال تعريف خوبی است . به طور كلی بحثی كه در ص 10 درباره مكتب شده است بحث خوبی است ،نقطه ضعف كمی دارد ولی يك نكته روشن نشده است و آن اينكه اولا آيا ممكناست يك فردی شخصا و بالاستقلال و الاجتهاد برسد به جايی كه دارای مكتبباشد كه هم دارای عقيده فلسفی درباره هستی باشد و هم دارای عقايد سياسیدرباره رهبری جامعه و هم عقايد اقتصادی درباره نحوه توزيع ثروت و همعقايد اجتماعی از قبيل ناسيوناليسم يا انترناسيوناليسم و هم عقايد تربيتیو اخلاقی درباره چگونگی تربيت فرزند و درباره اخلاق اجتماعی ؟ به نظر میرسد كه برای يك فرد امكان اجتهاد در همه اينها ممكن نيست ،برای يك فرد ممكن است وابسته به مكتبی باشد كه آن مكتب - كه به هر حالپذيرفته اوست - چنين تعليماتی به او میدهد ، و يا اينكه جهان بينی خاصیداشته باشد كه همه اين مسائل به طور قهری استنتاج شود . درباره مطلب اولبايد گفت تنها مكتب وحی است كه قادر است چنين ادعايی داشته باشد كهمكتبی جامع به بشر بدهد ، و درباره مطلب دوم بايد گفت تنها جهان بينیتوحيدی است كه چنين خاصيت و اثری دارد و میتواند ذائقهای برای انسانبسازد كه روح مكتبش را ( نه مشخصات و جزئيات آن را ) در همه |