عمر آنان طولانىتر بود
قسمتى از خطبهاى است كه امام « ع » آن را در زمينه حالات دنيا ايراد كرده است :
پس از سپاس و درود ، من شما را از دنيا بر حذر مىدارم ، زيرا دنيا شيرين و سرسبز است ، به خواستههاى بيجا پيچيده شده و به آروزها زينت يافته و به نيرنگ آراسته گرديده است .
هيچكس از ناحيه دنيا در نعمت و شادى قرار نگرفته ، مگر آنكه بدنبال آن گريان شده است ، و خوشىهاى آن به كسى روى نياورده مگر آنكه بديهايش را به او بخشيده و به او پشت كرده است ، و سزاوار است كه بامدادان پشتيبان انسان و شامگاهان دشمنش گردد ، و اگر يك طرف آن شيرين و گوارا شود طرف ديگرش تلخ و پروبا مىگردد . هيچكس از خوشى و آسايش آن به آرزو نمىرسد مگر آنكه از حوادث ناگوارش رنج و سختى را تحمل مىكند ، و بر بال
و بر دل موجها قرار مىگيرند ، موجها در عظمت گوئى حيوانى است كه شكم و پشتش بطرف بالا زيرورو مىشود . آنانكه زنده مانده و دستخوش بادها قرار گرفتهاند سرانجام پس از رنج طولانى به نابودى رهسپار مىگردند .
[ 277 ]
آسايش آن شام نمىكند مگر آنكه بر شاهپرهاى ترس ، شب را به روز مىآورد چه بسيار كسى كه به دنيا اعتماد داشته و دنيا او را دردمند ساخته است و چه بسيار كسيكه بدنيا اعتماد داشته و دنيا او را به خاك افكنده است ، و چه بسيار كسيكه عظمت داشته و دنيا او را پست نموده است ،
و چه بسيار كسى كه داراى تكبر بوده و دنيا او را ذليل گردانده است .
سلطنت آن از دست رفته ، و ارجمند آن شكست خورده ، و ثروتمند آن بلاديده ، و همسايه آن غارت زده است آيا شما در خانههاى كسانى كه پيش از شما بودند نيستيد ؟
در حاليكه عمر آنان طولانىتر و آثارشان پايندهتر و آرزوهايشان دورتر و جمعيتشان بيشتر و لشگريانشان انبوهتر بود دنيا را آنچنانكه خواستند پرستيده و برگزيدند ، آنگاه بدون توشه از آن كوچ كردند آيا به شما خبر رسيده كه دنيا كسى را به آنان فديه داده باشد ، يا آنان را كمك نموده ، يا به خوبى با آنان همراهى كرده باشد ؟
