بسوى اصحاب جمل
نامهاى است كه على « ع » پيش از واقعه جمل به طلحه و زبير و عايشه نوشته است :
اين نامهاى است از بنده خدا على پيشواى مؤمنان به طلحه و زبير و عايشه ، سلام بر شما .
پس از سپاس و درود ، اى طلحه و زبير شما خود مىدانيد كه من قصد بيعت نكردم تا آنكه به آن مجبور شدم و شما از افرادى بوديد كه بيعت مرا پذيرفتيد ، پس اگر از روى اطاعت بيعت كردهايد ، بسوى خدا توبه نموده و از تصميمى كه داريد منصرف شويد و اگر با اكراه بيعت
[ 174 ]
نمودهايد با آشكار ساختن اطاعت و پنهان نمودن گناه ، براى من به زيان خود راه گشودهايد .
اى طلحه تو بزرگ مهاجران هستى و اى زبير تو قهرمان قريش مىباشى . نرفتن شما زير بار بيعت پيش از آنكه داخل آن شويد ، از خارج شدن شما از آن پس از پذيرفتن براى شما آسانتر بود .
اى عايشه تو براى طلب كردن كارى كه از عهده تو بيرون بود ،
خدا و پيامبرش را معصيت كردى و از خانهات خارج شدى و گمان مىكنى مىخواهى ميان مردم را اصلاح دهى به من بگو زنان را با فرماندهى سپاه و نمايان شدن در برابر مردان چه كار ؟ به خيال خودت خون عثمان را مىطلبى در حاليكه عثمان از بنى اميه و تو از قبيله تميم هستى . تو ديروز در برابر گروهى از اصحاب پيامبر خدا مىگفتى : اين پيرمرد احمق را كه كافر شده بكشيد خدا او را بكشد » و امروز خون او را مىطلبى ؟ از خدا بترس و به خانهات بازگرد و پوشش خود را بياويز ، و السلام .