كسانى كه با من جنگيدند
على « ع » دربارهى خصوصيات جنگ جمل سخن مىگويد :
من در جنگ جمل دچار شجاعترين و ثروتمندترين و بخشندهترين مردم گرديدم . با افرادى روبرو شدم كه در ميان مردم از همه بيشتر فرمانبردار داشتند و از نظر جمعيت و نيرنگ بازى كاملترين مردم بودند : دچار زبير گرديدم كه هرگز روى گردان نبود . گرفتار يعلى بن منيه شدم كه اموال را بر شتران فراوانى حمل مىكرد و به هر نفرى يك اسب و سى دينار مىداد تا با من بجنگد . دچار عايشه شدم كه هرگز چيزى را با دست اشاره نكرد مگر آنكه مردم از او پيروى
[ 183 ]
كردند . گرفتار طلحه شدم كه باطنش درك نشدنى و نيرنگش پايانناپذير بود