« عن الفساد »(1) ، چرا در نسلهای گذشته يك عده مردم صاحب مايه ( مايهعقلی ، فكری ، روحی ) نبودند كه با فسادها مبارزه كنند تا در نتيجه اينملتها در اثر فسادها تباه نشوند ، منقرض و هلاك نشوند ؟ درباره قوم ديگر میفرمايد : « كانوا لا يتناهون عن منكر فعلوه لبئس ماكانوا يفعلون »( 2 ) ، اينها بدبخت و بيچاره شدند ، به هلاكت رسيدند ،از ميان رفتند . چرا ؟ چون نهی از منكر نمیكردند ، با فساد مبارزهنمیكردند و بسيار بد میكردند . خطاب به مسلمانان میفرمايد : « ولتكن منكم امه يدعون الی الخير ويامرون بالمعروف و ينهون عن المنكر و اولئك هم المفلحون »( 3 ) ، بايددر ميان شما يك امت ، يك جمعيت كارش امر به معروف و نهی از منكرباشد . [ اين معنی در صورتی است كه ] " من " را " من " تبعيضیبگيريم . اگر طور ديگر تفسير كنيم معنايش اينست : از شما امت چنينامتی بايد ساخته شود . يعنی همه شما بايد چنين امتی باشيد ( امر بهمعروف و نهی از منكر كنيد ) . هر دو تفسير درست است و با هم منافاتندارند . چون امر به معروف و نهی از منكر ، يك وظيفه عمومی است برایهمه مردم ، و وظيفه خاصی است برای يك طبقه معنی كه از حد عامه مردمبيرون است . بايد از ميان شما چنين جمعيتی باشد يا بايد شما امت ، چنين امتی باشيدكه كارتان دعوت به خير ( امر به معروف ) و نهی از منكر باشد « و اولئكهم المفلحون »، تنها چنين امتی كه در ميان آنها پاورقی : 1 - سوره هود ، آيه . 116 2 - سوره مائده ، آيه . 79 3 - سوره آل عمران ، آيه . 104 |