بسم الله الرحمن الرحيم يكی از مسائل در مورد نهضت امام حسين عليه السلام اينست كه ماهيت ايننهضت چه بوده است ؟ چون نهضتها هم مانند پديدههای طبيعی ، ماهيتهایمختلف دارند . اشياء و پديدههای طبيعی ، از معدنيها گرفته تا گياهان وانواع حيوانات ، هركدام ماهيتی طبيعی و وضع بالخصوصی دارند . نهضتها وقيامهای اجتماعی هم اينچنينند . يك شیء را اگر بخواهيم بشناسيم ، يا به علل فاعلی آن میشناسيم ، يا بهعلل غائی آن ( كه امروز شناخت به علل غائی را چندان قبول ندارند ) ، يابه علل مادی آن يعنی اجزاء و عناصر تشكيل دهنده آن ، و يا به علت صوریآن ، يعنی به وضع و شكل و خصوصيتی كه در مجموع پيدا كرده است . اگر يكنهضت را هم بخواهيم بشناسيم ، ماهيتش را بخواهيم به دست آوريم ، ابتدابايد علل و موجباتی را كه به اين نهضت منتهی شده است بشناسيم . تا آنهارا نشناسيم ماهيت اين نهضت را نمیشناسيم ( شناخت علل فاعلی ) . بعدبايد علل غائی آن را بشناسيم . يعنی اين نهضت چه هدفی دارد ؟ اولا هدفدارد يا هدف ندارد و اگر هدف دارد چه |