دستورات خدا را به مردم ابلاغ می‏كند و به آنها آنچه را كه نمی دانند ،
تعليم می‏كند .
فقها و مبلغان امت ، وارث اين شان پيغمبرند . يعنی فقيه اگر خودش را
جانشين پيغمبر می‏داند ، فقط در اين يك خصلت است . او می‏گويد پيغمبر
احكامی از ناحيه خدا آورده و من می‏خواهم ببينم آنها چيست تا برای مردم‏
كه هيچ نمی‏دانند ، بيان كنم .
شان ديگر پيامبر كه آن هم شان الهی است و خدا بايد معين كند ، اينست‏
: مردم در مسائل حقوقی با يكديگر اختلاف پيدا می‏كنند ، يا در مسائل جزائی‏
و جنايی ميان مردم مشاجره واقع می‏شود و كار به داوری می‏كشد . بايد علاوه‏
بر قانون ، افرادی باشند كه در ميان مردم داوری كنند ، يعنی خصومات را
قطع و فصل كنند . اين شان را می‏گويند : " قضاء " كه ما معمولا می‏گوئيم :
" قضاوت " . شان قضاء يعنی قاضی بودن يكی از مقدسترين شئون است . از
نظر اسلام ، قاضی بايد فقيه و مجتهد و نيز عادل مسلم العداله باشد . يكی‏
از حرامترين كارها اينست كه انسان شغل قضاء را داشته باشد در حالی كه‏
صلاحيت شرعی ندارد . پيغمبر يا امام فرمود : قضاء ، مقامی است كه در آن‏
نمی‏نشيند مگر وصی يعنی امام يا كسی كه امام او را معين كرده است ( 1 ) .
اين هم از شئون پيغمبر است . پيامبر تنها پيام رسان خدا نبود ، بلكه كسی‏
بود كه خدا به او حق داده بود كه در اختلافات و

پاورقی :
1 - من لا يحضره الفقيه‏ج 3 ص . 5

247