رحمت واسعه خود آن را میپذيرد . توبه در دو موقف و دو موطن پذيرفتهنمیشود : يكی در همين دنيا آنگاه كه كيفر رسيده باشد ، و در حقيقت حالتیكه انسان در اين وقت به خود میگيرد صورت توبه دارد ولی حقيقت توبهندارد . در سوره مباركه مؤمن آيه 85 درباره بعضی از اقوام گذشته كه دچارعقوبت الهی شدند میفرمايد : " همينكه عقوبت سخت ما را ديدند اظهار داشتند كه به خدای يگانهايمان آورده ايم و تمام آن چيزهايی را كه شريك خداوند ساخته بوديم بهدور ريختيم . ولی اينچنين توبه و ايمانی كه بعد از مشاهده عقوبت سختپيدا شود هرگز به حال آنها سود نخواهد بخشيد . اين سنتی است از خداوندكه هميشه بوده است و كافران در اين موطن و موقف زيان كردهاند " .درباره فرعون نيز در قرآن كريم آمده است كه فرعون دست از سر بنیاسرائيل بر نمیداشت . در حالی هم كه آنها به رهبری موسی از مصر خارجشدند باز آنها را تعقيب كرد تا آنوقت كه در دريا آنها را تعقيب كرد وغرق شد . در آن حال فرياد بر آورد : به خدای يگانه كه قوم موسی به آنايمان آوردهاند من هم ايمان آوردم و تسليم او هستم . به او گفته شد : حالاو در اين وقت ؟ ! و حال آنكه تا لحظهای پيش آدمی فسادگر بودی .موقف دوم كه توبه پذيرفته نمیشود جهان آخرت است . همينكه آدمی بدانجهان رفت ديگر توبه و پشيمانی سودی ندارد ، نه تنها بدان جهت كه درآنجا آدمی كيفر را حاضر و مشهود میبيند بلكه بدان جهت كه در آنجا ديگرعمل و تغيير تصميم و حركت و تكامل |