حالا آيا آن كسی كه اينها را حس می‏كند حاضر است يك معامله بكند و آن‏
حساسيت خود را با اين آسايش و لختی اين طرف معاوضه كند ؟ البته نه ،
آنكه اين فشارها را حس نمی‏كند انسان نيست ، به قول سعدی :

تو كز محنت ديگران بی غمی

نشايد كه نامت نهند آدمی

انسان كامل انساندوست است ، در رنج و غم ديگران شريك است ، می‏خواهد
خودش را به هلاكت برساند به خاطر آنكه چرا مردم گمراه و بيچاره و
بدبخت‏اند : " « فلعلك باخع نفسك علی آثارهم ان لم يؤمنوا بهذا
الحديث اسفا »" ( 1 ) خطاب به رسول اكرم است ، می‏فرمايد : شايد تو
از غصه اينكه اينها در گمراهی باقی بمانند می‏خواهی خودت را تلف كنی ،
در آيه ديگر می‏فرمايد : " « لعلك باخ نفسك الا يكونوا مؤمنين »" ( 2
) شايد خود را هلاك كنی كه چرا آنها ايمان نمی‏آورند . در آيه ديگر
می‏فرمايد : " « لقد جائكم رسول من انفسكم عزيز عليه ما عنتم حريص عليكم‏
بالمؤمنين رؤف رحيم » " ( 3 ) پيمبری از خود شما به سوی شما آمد كه‏
بدبختيها و رنجهايی كه شما می‏كشيد بر او گران و دشوار است ، حرص می‏ورزد
به هدايت شما ، نسبت به شما رئوف و مهربان است .
به علی عليه السلام خبر دادند كه از طرف معاويه جمعيتی آمده‏اند و شهر
انبار را غارت كرده‏اند ، حتی زينتها و زيورهای زنان

پاورقی :
. 1 كهف / . 6
. 2 شعراء / . 3
. 3 توبه / . 128

267