" اگر تقوای الهی داشته باشيد خداوند به شما مايه تميز حق و باطل‏
عنايت می‏فرمايد . "
علی عليه السلام می‏فرمايد :
" اگر تقوای الهی داشته باشيد خداوند به شما راه بيرون شدن از مضيقه‏ها
و تنگناها قرار می‏دهد و هم برای شما نوری قرار می‏دهد كه در تاريكی نمانيد
. "
پيغمبران معلم تقوا و طهارت و فضيلت می‏باشند ، تقوا و طهارت روحی كه‏
پيدا شد دشمنان عقل يعنی اغراض و هوا و هوسها به گوشه‏ای می‏گريزند و
حكومت عقل را مستقر و ثابت می‏كنند .
اميرالمؤمنين عليه السلام می‏فرمايد :
" تو سه نوع دوست و سه نوع دشمن داری : دوستان تو يكی آن كس است كه‏
مستقيما با خود تو دوست است و ديگری دوست دوست توست و سومی دشمن‏
دشمن توست ، اما دشمنان تو يكی آن كس است كه مستقيما با خود تو دشمن‏
است و ديگری دوست دشمن توست و سومی دشمن دوست توست . " ( 1 )
پس يكی از انواع دوستان ، دشمن دشمن آدمی است . دشمن دشمن دست دشمن‏
را می‏بند د ، دست دشمن كه بسته شد دست خود شخص بهتر باز می‏گردد . اگر
رابطه تقوا و طهارت اخلاقی را با عقل و بينش در نظر بگيريم كه چگونه‏
اخلاق پاك و به صفا و روشنی عقل كمك می‏كند می‏بينيم كه از نوع كمك و
معاونتی است كه دشمن دشمن شخصی به وی می‏كند ، يعنی دست دشمن عقل را كه‏
همان

پاورقی :
. 1 نهج البلاغه ، حكمت . 295

166