عنوان يگانه مبدا هستی و يگانه صاحب و خداوندگار همه چيز ، ايجاب می‏كند
كه هيچ مخلوقی را در مقام پرستش شريك او نسازيم . قرآن كريم تاكيد و
اصرار زياد دارد بر اينكه عبادت و پرستش بايد مخصوص خدا باشد ، هيچ‏
گناهی مانند شرك به خدا نيست .
اكنون ببينيم پرستش يا عبادت كه مخصوص خداست و انسان نبايد اين‏
رابطه را جز با خداوند با هيچ موجود ديگر برقرار كند ، چيست و چگونه‏
رابطه‏ای است .

تعريف پرستش

برای اينكه مفهوم و معنی پرستش روشن شود و تعريف صحيحی بتوانيم از آن‏
به دست دهيم لازم است دو مقدمه ذكر كنيم :
. 1 پرستش يا قولی است يا عملی . پرستش قولی عبارت است از يك‏
سلسله جمله‏ها و اذكار كه به زبان می‏گوييم ، مانند قرائت حمد و سوره و
اذكاری كه در ركوع و سجود و تشهد نماز می‏گوييم و ذكر لبيك كه در حج‏
می‏گوييم . پرستش عملی مانند قيام و ركوع و سجود در نماز يا وقوف عرفات‏
و مشعر و طواف در حج . غالبا عبادتها ، هم مشتمل است بر جزء قولی و هم‏
بر جزء عملی ، مانند نماز و حج ، كه هم بر جزء قولی مشتمل اند و هم بر
جزء عملی .
. 2 اعمال انسان بر دو نوع است :
بعضی از اعمال خالی از منظور خاص است و به عنوان علامت يك چيز ديگر
صورت نمی‏گيرد ، بلكه صرفا به خاطر اثر طبيعی و تكوينی خودش صورت‏
می‏گيرد . مثلا يك كشاورز از آن جهت يك سلسله كارهای مربوط به كشاورزی‏
را انجام می‏دهد كه

32