نسبت به آن بی توجه ميمانند فرد انسان و همچنين جامعه انسانی ، حكمقافله ای را دارد كه دائما در حركت و طی منازل است فرد و جامعه هيچكدامدر حال سكون و ثبات و يكنواختی نيستند بنابراين اگر بخواهيم انگشت برروی يكی از منازل بگذاريم و جامعه بشر را در يكی از منازلی كه برای مدتكوتاهی توقف كرده ، برای هميشه ثابت نگاهداريم بدون شك بر خلاف ناموسطبيعت عمل كردهايم . اما بايد توجه داشت كه فرق است ميان منزل و ميان راه ، منزل تغييرميكند اما آيا راه هم لزوما تغيير ميكند ؟ آيا مسير جامعه انسانی كه همهقبول دارند كه يك مسير تكاملی است آيا آنهم تغيير ميكند ؟ به بيان ديگرآيا راه هم در راه است ؟ و آيا بشر و جامعه بشری هر روزی در يك جهت ودر هر مرحله ای از مراحل در يك مسير جديد و بسوی يك هدف تازه حركتميكند ؟ پاسخ اينست كه نه ، خط سير تكاملی بشر خط ثابتی است شبيه مدارستارگان ستارگان دائما در حال حركتند ولی آيا مدار آنها دائما در حالتغيير است آيا بايد چنين استدلال كرد كه چون ستارگان در يك مدار حركتميكنند مدار آنها هم ضرورتا بايد تغيير كند و اگر تغيير نكند آن ستاره دريك نقطه ميخكوب ميشود ؟ واضحست كه جواب منفی است لازمه حركت داشتنستاره اين نيست كه مدار ستاره هم قطعا و ضرورتا و لزوما تغيير بكند .نظير همين مسئله برای انسان و برای انسانيت مطرح است سؤال اساسیاينست : آيا انسانيت انسان ، ارزشهای انسانی ، كمال انسانی ، واقعيتهایمتغير و متبدلی هستند ؟ يعنی همانطور كه لوازم زندگی و مظاهر تمدن روز بهروز فرق ميكنند آيا معيارهای انسانيت هم روز به روز فرق ميكنند ؟ آياچيزی كه يك روز معيار انسانيت |