كرد ؟ : " « و ضرب لنا مثلا و نسی خلقه قال من يحيی العظام و هی رميم
" ( 1 ) . در اين آيه صحبت نابودی شخصيت است ، می‏گويد مرديم ، نيست‏
شديم ، گم شديم . نيست دو مرتبه بر می‏گردد ؟ نيست را دو مرتبه خلق‏
می‏كنند ؟ به نظر می‏رسد اين آيه با آيات ديگر از نظر اشكال كفار اين‏
تفاوت را دارد كه آن اشكال آنها را نقل می‏كند كه تكيه‏شان بيشتر بر عدم‏
بقای شخصيت و نيست شدن است ، نه مشكل بودن زنده كردن اين مرده كه خاك‏
و استخوان است ، [ می‏گويد ] ما گم شديم ، نيستيم ، اصلا ما را نمی‏شود
پيدا كرد .
قرآن اينجا چه جواب می‏دهد ؟ در آنجاها می‏گويد خدا قادر است اين ذراتی‏
كه شما می‏گوييد جمع كند يا اين ذرات را از نو زنده كند ، ولی اينجا كه‏
صحبت از گم شدن و سلب شخصيت و نيستی است جوابی می‏دهد كه به حسب ظاهر
به اين ايراد نمی‏خورد . آنها می‏گويند : " « ء اذا ضللنا فی الارض ائنا
لفی خلق جديد »" ، آيه می‏گويد : " « قل يتوفيكم ملك الموت الذی وكل‏
بكم »" ( 2 ) شما گفتيد ما كه گم شديم و نيست شديم ، دو مرتبه از نو
ايجاد می‏شويم ؟ به اصطلاح اعاده معدوم می‏شود ؟ بگو شما گم نمی‏شويد ، شما
را ملك الموت ( كه موكل به شماست ) تحويل گرفت ، يعنی اشتباه كردی كه‏
خيال كردی آن چيزی كه گم شده تو آن هستی ، گيرم گم شدی ، آن چيزی كه تو
فكر می‏كنی گم شده ، آن تو نيستی ، تو آن چيزی هستی كه ملك الموت گرفت‏
و برد ، و الا اين جواب اصلا به آن ايراد نمی‏خورد .
اين بحث ما فعلا تمام شد ، تا بحث ديگری را شروع كنيم .
سؤال : سلولهای بدن ما و مواد تشكيل دهنده اين جسم ثابت نيست . روز
قيامت وقتی می‏خواهند اين همبستگی بين روح و جسم ايجاد شود ، با كداميك‏
از اين مواد تركيب دهنده است ؟
سؤال ديگر : آيا در مورد جدا شدن روح از جسم و همبستگی‏اش در قيامت ،
اين يك

پاورقی :
. 1 يس / 78 : [ و برای ما مثلی زد در حالی كه خلقت خود را فراموش‏
كرد ، گفت چه كسی اين استخوانهای پوسيده را زنده می‏كند ؟ ] .
. 2 سجده / . 11

54