- در قرآن مجيد برای قابل قبول بودن حيات مجدد ، موضوع حيات مجدد
نباتات به طور مكرر مطرح شده و من فكر می‏كنم كه بايد يك بررسی از نظر
فيزيولوژی گياهی و حيوانی بكنيم كه ببينيم چه ارتباط و تشابهی می‏تواند
بين حيات مجدد گياهی كه در هر بهار تجديد می‏شود و حيات مجدد حيوانی‏
باشد . من فكر می‏كنم كه اگر بعضی از رفقا صرف وقت كنند تا يك مقدار
فيزيولوژی گياهی را هم در اينجا بررسی كنيم و با فيزيولوژی حيوانی تطبيق‏
كنيم ، كه شايد يك روشنايی در اين قسمت برای ما ايجاد شود ، مناسب‏
باشد .
استاد : البته پيشنهاد بسيار خوبی است . در قرآن به حيات مجدد زمين (
يعنی همان حيات مجدد گياهان ) استناد شده و زياد هم استناد شده : "
« اعلموا ان الله يحيی الارض بعد موتها »" ( 1 ) بدانيد كه خداوند زمين‏
را بعد از اينكه مرده است زنده می‏كند . آنها كه در سابق فقط به اين‏
مطلب توجه می‏كردند ، فكر می‏كردند وجه تشابه همين است كه مرده‏ای زنده‏
می‏شود ، يعنی يك موجودی در يك درجه‏ای مرده است و در يك درجه ديگری‏
تكامل پيدا می‏كند و حيات برايش پيدا می‏شود . خلاصه به آن جنبه تكاملی‏
مطلب كه اين تكامل از موت به حيات است [ توجه می‏كردند ] .
آنها اين طور فكر می‏كردند كه قرآن نظرش فقط به همان مسأله تكامل است‏
، يعنی شما در اين زندگی موجود خودتان تكامل از موت به حيات را می‏بينيد
، اين برای شما به عنوان نمونه كافی است تا تكاملی را هم كه در سطح‏
بالاتری است ( كه در واقع تكامل از نشئه‏ای به نشئه ديگر است ) بپذيريد ،
اين يك امر جزئی است كه می‏تواند نمونه يك امر كلی باشد . آنها اين طور
می‏گويند : همين طوری كه در اينجا می‏بينيد كه اين جزء مرده است و زنده‏
می‏شود ، كل هم همين طور است ، كل هم از مردگی به حالت زندگی در می‏آيد .
می‏گفتند عالم آخرت و عالم دنيا همه حكم يك واحد را دارد كه دنيا مرتبه‏
مرده آن است و آخرت مرتبه زنده‏اش . نمی‏خواهم ب گويم اين حرف صد در صد
درست است ، می‏خواهم بگويم اين طور استنباط كرده‏اند ولی شما ممكن است‏
بخواهيد از اين امر استنباط ديگری بكنيد . مطالعاتی بكنيد ، استنباطی‏
بكنيد ، ما هم از استنباط شما استفاده می‏كنيم . به هر حال بايد روی اين‏
موضوع مطالعه كرد .

پاورقی :
. 1 حديد / . 17

29