آرزو در انسان واقعا وجود دارد ، غير از خدا هيچ چيز نيست . محيی الدينعربی جملهای دارد ، میگويد : " ما احب احد غير خالقه " هيچ كس غير ازخالق خودش را در عمق باطنش دوست ندارد ( 1 ) " و لكنه تعالی احتجبتحت زينب و سعاد " لكن خداوند تبارك و تعالی خودش را در زير پردهاين زن و آن زن پنهان كرده است . مقصود محبوبهای انسان است كه ادبياتما از اين مطلب پر است . حافظ میگويد : روشن از پرتو رويت نظری نيست كه نيست منت خاك درت بر بصرینيست كه نيست
ناظر روی تو صاحبنظرانند آری |
سر گيسوی تو در هيچ سری نيست كه نيست |
يا سعدی میگويد : به جهان خرم از آنم كه جهان خرم از اوست عاشقم بر همه عالم كه همهعالم از اوست نه فلك راست مسلم نه ملك را حاصل آنچه در سر سويدای بنیآدم ازاوست آنچه كه در سر سويدای بنیآدم میدانند همين است كه او جز با خدای خودشبا هيچ جا پيوند واقعی ندارد ، با هر چه پيوند داشته باشد پيوندی استموقتی و مجازی ، و روزی اين پيوند را خواهد بريد . اين مقوله كه بحث میكرديم ، در اينجا تمام شد . بعد ايشان مسائل ديگریطرح كردهاند كه آنها هم مسائل قابل توجهی است ولی ما زمانی در بحث "نبوت " درباره آنها بحث كردهايم و آن اينكه باز در انسان يك جريانهاو حوادث فوق العادهای هست كه اين حوادث هم از نظر مادی به تعبير ماقابل توجيه نيست . مسأله رؤياها را ذكر كردهاند ( رؤياهايی كه هيچ بااين حسابهای مادی جور در نمیآيد ) ، مسأله روشن بينیها را ذكر كردهاند ،تله پاتی را ذكر كردهاند ، دوربينیها را ذكر كردهاند و
پاورقی : . 1 دوستی به آن حالت خاص انسانی میگويند . عرض كردم [ كه دوستی ]غير از غريزه شهوانی و غير از شهوت است . قرآن هم حب را با شهوت دوتامیگيرد : " زين للناس حب الشهوات »" ( آل عمران / 14 ) .