دادهاند و در هر قارهای از قارهها اثر نفوذ آنها را میبينيم ، و هم بعدزمان را فرا گرفته يعنی مخصوص يك زمان و يك عصر نبوده ، قرنهای متمادیدر كمال اقتدار حكومت كردهاند ، و هم تا اعماق روح بشر ريشه دوانده و سرضمير افراد را در اختيار قرار داده و بر عمق قلبها حكومت كرده و زماماحساسها را در دست گرفتهاند . اينگونه دعوتهای سه بعدی مخصوص سلسلهپيامبران است . كدام مكتب فكری و فلسفی را میتوان پيدا كرد كه مانند اديان بزرگ جهان، بر صدها ميليون نفر ، در مدت سی قرن و بيست قرن و حداقل چهارده قرنحكومت كند و به سر ضمائر افراد چنگ بيندازد ؟ ! جاذبهها نيز اينچنيناند ، گاهی يك بعدی و گاهی دو بعدی و گاهی سه بعدیهستند . جاذبه علی از قسم اخير است . هم سطح وسيعی از جمعيت را مجذوب خويشساخته و هم به يك قرن و دو قرن پيوسته نيست بلكه در طول زمان ادامهيافته و گسترش پيدا كرده است . حقيقتی است كه بر گونه قرون و اعصارمیدرخشد و تا عمق و ژرفای دلها و باطنها پيش رفته است ، آنچنانكه بعداز قرنها كه به يادش میافتند و سجايای اخلاقيش را میشنوند اشك شوقمیريزند و به ياد مصائبش میگريند تا جائی كه دشمن را نيز تحت نفوذ قرارداده است و اشكش را جاری ساخته است . و اين قدرتمندترين جاذبههاست .از اينجا میتوان دريافت كه پيوند انسان با دين از سبك |