" اين اتصال با ريشه وجود ، به هيچ وجه مخصوص آدمی نيست شكل استعمالكلمه وحی در قرآن نشان میدهد كه اين كتاب آن را خاصيتی از زندگی میداند، و البته اين هست كه خصوصيت و شكل آن بر حسب مراحل تكامل زندگیمتفاوت است گياهی كه به آزادی در مكان رشد میكند ، جانوری كه برایسازگار شدن با محيط تازه زندگی دارای عضو تازه ای میشود و انسانی كه ازاعماق درونی زندگی ، روشنی تازه ای دريافت میكند ، همه نماينده حالاتمختلف وحی هستند كه بنابر ضرورتهای ظرفيت پذيرای وحی يا بنابر ضرورتهاینوعی كه اين ظرف به آن تعلق دارد ، اشكال گوناگونی دارند " ( 1 ) .. 2 وحی چيزی از نوع غريزه است و هدايت وحی چيزی از نوع هدايت غريزیاست . . 3 وحی هدايت انسان است از نظر جمعی ، يعنی جامعه انسانی از نظرآنكه يك واحد است و راه و مسير و قوانين حركتی دارد نيازمند است كههدايت شود نبی آن دستگاه گيرنده ای است كه به طور غريزی آنچه مورد نيازنوع است میگيرد . میگويد : " حيات جهانی به صورت اشراقی نيازمنديهای خود را میبيند و در لحظهایبحرانی امتداد و جهت حركت خود را تعيين میكند اين همان است كه در زباندين به آن نام رسيدن وحی به پيغمبر میدهيم " ( 2 ) . . 4 جانداران در مراحل اولی به وسله غريزه هدايت میشوند هر چه دردرجات تكامل بالا میروند و نيروی حس و تخيل پاورقی : . 1 احيای فكر دينی در اسلام ، ص 144 و . 145 . 2 همان ماخذ ، ص . 168 |