" اگر سه نفر با هم مسافرت میكنيد ، يك نفرتان را به عنوان رئيس وفرمانده انتخاب كنيد " . در دستگاه خود در مدينه تشكيلات خاص ترتيب داد ، از آن جمله جمعیدبير به وجود آورد و هر دسته ای كار مخصوصی داشتند : برخی كتاب وحیبودند و قرآن را مینوشتند ، برخی متصدی نامه های خصوصی بودند ، برخی عقولو معاملات مردم را ثبت میكردند ، برخی دفاتر صدقات و ماليات رامینوشتند برخی مسؤول عهدنامه ها و پيمان نامه ها بودند در كتب تواريخ ازقبيل تاريخ يعقوبی و التنبيه و الاشراف مسعودی و معجم البلدان بلاذری وطبقات ابن سعد ، همه اينها ضبط شده است . روش تبليغ در تبليغ اسلام سهلگير بود نه سختگير ، بيشتر بر بشارت و اميد تكيهمیكرد تا بر ترس و تهديد به يكی از اصحابش كه برای تبليغ اسلام به يمنفرستاد دستور داد كه : « يسرو لا تعسر و بشر و لا تنفر » ( 1 ) . آسان بگير و سخت نگير ، نويد بده ( ميلها را تحريك كن ) و مردم رامتنفر نساز ! در كار تبليغ اسلام تحرك داشت به طائف سفر كرد ، در ايام حج در ميانقبايل میگشت و تبليغ میكرد ، يك بار علی ( عليه السلام ) و بار ديگرمعاذبن جبل را به يمن برای تبليغ فرستاد ،پاورقی : . 1 صحيح بخاری ، ج 5 ، ص 204 و افعال به صورت تثنيه است . |